به قلم مدیر مسئول پایگاه خبری ردا - سرکار خانم افسانه شوشتری :
سال ۱۴۰۳ شمسی؛ سختترین و پراتفاقترین سال ایران در دهه اخیر مقدمه تاریخ معاصر ایران مملو از سالهایی است که در آن بحرانها، تغییرات و رویدادهای پرشتاب در عرصههای مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و اقلیمی کشور را درگیر کردهاند. اما سال ۱۴۰۳ شمسی را میتوان یکی از خاصترین و پرتلاطمترین سالهای دهه اخیر دانست. این سال، ترکیبی از بحرانهای همزمان در سطوح داخلی و خارجی بود که زندگی روزمره مردم و تصمیمگیریهای کلان کشور را تحت تأثیر شدید قرار داد
1.بحرانهای اقتصادی
فشار بیسابقه بر معیشت مردم تورم افسارگسیخته، کاهش شدید ارزش ریال، افزایش بیرویه قیمت مسکن، خودرو، دارو و مواد غذایی، باعث شد تا بخش عمدهای از جمعیت کشور با فقر نسبی یا مطلق مواجه شوند. رکود تولید، کاهش سرمایهگذاری داخلی، و فرار سرمایه از جمله پیامدهای این وضعیت بود. ارز ترجیحی حذف شد، یارانهها ناکارآمد شدند، و قدرت خرید مردم به پایینترین سطح در دهه اخیر رسید.
2.تنشهای سیاسی و نارضایتی اجتماعی
افزایش فاصله بین دولت و مردم، بهویژه در مسائل معیشتی و حقوق شهروندی، باعث بروز موجهای مختلف نارضایتی و اعتراضات پراکنده شد. برخی از تصمیمگیریهای سیاسی شتابزده و کنترلنشده، نظیر افزایش ناگهانی قیمت حاملهای انرژی، موجی از انتقادات را در فضای مجازی و خیابانها به همراه داشت. همچنین، اختلافات میان نهادهای حاکمیتی و فشارهای بینالمللی در قالب تحریمهای جدید، فضای سیاسی کشور را پیچیدهتر کرد.
3.بحرانهای اقلیمی و طبیعی
در سال ۱۴۰۳، ایران با خشکسالی بیسابقه، آلودگی شدید هوا، و چندین سیل و زلزله ویرانگر در نقاط مختلف کشور روبرو شد. ذخایر آبی سدها به پایینترین سطح در ۲۰ سال اخیر رسید و قطع آب در برخی مناطق شهری و روستایی به یک بحران ملی تبدیل شد. آتشسوزی در جنگلها، کاهش سطح دریاچهها و تالابها، و ریزگردها زندگی مردم را مختل کرد.
4.مشکلات در حوزه آموزش و سلامت
ادامه بحران کمبود دارو، مهاجرت پزشکان، و فرسودگی نظام درمانی کشور، دسترسی عادلانه به خدمات سلامت را دشوار کرد. از سوی دیگر، آموزشوپرورش همچنان با کمبود معلم، کیفیت پایین محتوای آموزشی و شکاف دیجیتال در مناطق محروم دست به گریبان بود.
۵. مهاجرت گسترده و فرار مغزها
افزایش مهاجرت نخبگان، پزشکان، مهندسان، و دانشجویان به کشورهای دیگر، در سال ۱۴۰۳ به رکورد بیسابقهای رسید. بسیاری از جوانان بهدلیل نبود چشمانداز اقتصادی و اجتماعی روشن، ترجیح دادند کشور را ترک کنند و این روند تأثیر مستقیمی بر آینده توسعه کشور دارد.
نتیجهگیری
سال ۱۴۰۳ شمسی را میتوان نقطه اوج انباشت بحرانهای ساختاری در ایران دانست. ضعف مدیریت کلان، تحریمهای بینالمللی، فرسودگی زیرساختها و نارضایتی اجتماعی، همگی دستبهدست هم دادند تا این سال را به یکی از پرحادثهترین و سختترین سالهای تاریخ معاصر ایران تبدیل کنند. اما در دل این بحرانها، فرصتی نیز برای بازنگری در مسیرهای سیاستگذاری و احیای اعتماد عمومی وجود دارد.